Drones voor last-mile-bezorging: droom of realiteit?
Weblog
De winter brak door begin december, “code rood” werd van kracht. Hevige sneeuwval toonde de kwetsbaarheid van ons verkeerssysteem. Het werd de drukste filedag van het jaar en treinen vielen uit. Maar wat nu als je fabriekseigenaar bent en net dán cruciale onderdelen nodig hebt voor een reparatie aan een machine? Of je bent restauranthouder en de slagroom voor het dessert ontbreekt terwijl de gasten al voor de deur staan? De koerier sluit helaas achteraan in de file aan…
Een modaliteit die nog volop in ontwikkeling is, maar wellicht uitkomst kan bieden in dit soort penibele situaties, is de drone. De ontwikkeling van drones gaat momenteel erg snel: bedrijven en overheidsinstellingen zien mogelijkheden om met drones productieprocessen te optimaliseren of nieuwe diensten aan te bieden. Er zijn toepassingen in bijvoorbeeld de landbouw, veiligheidssector en journalistiek.
Kansen voor bezorgdrones
In een onlangs verschenen KiM-rapport wordt gekeken naar toepassingen en marktkansen van drones in het personen- en goederenvervoer. Het meest concreet op dit moment zijn de zogenaamde bezorgdrones. Met een maximale belading van enkele kilogrammen en een vliegduur van een half uur zijn ze bedoeld voor last-mile-bezorging.
Er zijn diverse toepassingen van bezorgdrones denkbaar. Een Nederlands voorbeeld is de pilot die de ANWB en het Universitair Medisch Centrum Groningen, gesteund door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, eind maart starten met bezorgdrones die medicijnen vanuit Groningen naar Schiermonnikoog brengen. Een bekend buitenlands voorbeeld is de bezorgservice van Amazon Prime Air, waarbij pakketten bij consumenten thuis worden bezorgd met een drone.
Voor de uiteindelijke realisatie van een toepassing zal het marktpotentieel groot genoeg moeten zijn. Dat betekent dat de baten groter moeten zijn dan de kosten én dat het saldo van baten en kosten groter moet zijn dan dat van de bestaande (alternatieve) vormen van transport.
Bestelbus is grote concurrent
De bestelbus is de grote concurrent van bezorgdrones. Ten opzichte van een bezorgdrone kan de bestelbus namelijk profiteren van het voordeel van routedichtheid. Er is sprake van routedichtheid als de plekken waar pakketten bezorgd moeten worden (‘stops’) in elkaars nabijheid liggen en/of er veel pakketten per stop worden bezorgd. In zo’n geval zou een drone veel op en neer moeten vliegen naar het distributiecentrum om de pakjes op te halen. De bestelbus kan in zijn laadruimte makkelijk meerdere pakjes tegelijk meenemen, waardoor zijn bezorgkosten per pakket lager kunnen zijn.
Hoe sneller, hoe beter
Snelheid is het belangrijkste voordeel van pakketbezorging met drones ten opzichte van bezorging met bestelbussen. Maar dan is het wel essentieel dat klanten bereid zijn om te betalen voor snelheid, zoals in de situatie van de restauranthouder en de fabriekseigenaar die snel een cruciaal ingrediënt of machineonderdeel nodig hebben. Ook in het geval van (levensreddende) medicijnen mag snelheid vaak een meerprijs hebben.
Het zogenaamde premiumsegment, waarin klanten bereid zijn extra te betalen voor een snelle levering, beslaat zo’n 10 procent van de totale pakketmarkt in Europa. Als we hieruit de voor dronebezorging meest kansrijke leveringen selecteren – laag gewicht van de bestelling, gunstige bezorglocatie -, gaat het om circa 85 miljoen pakketten per jaar. Hiervoor zouden zo’n 70.000 bezorgdrones nodig zijn.
Luchtruim en bezorgzuilen
Hoewel het een nichemarkt is ten opzichte van de totale pakketmarkt, kunnen drones wel het luchtruim van Nederland veranderen. Ook voor de ruimtelijke ordening zijn er gevolgen. Er zullen bijvoorbeeld landingslocaties moeten worden ingericht, of speciale zuilen geplaatst waarin drones hun pakket kunnen neerlaten (zie dit filmpje over veiligheid van drone-bezorging voor een impressie).
Droom of realiteit?
Spoedbezorging per drone tijdens een “code rood” met heftige sneeuwval, waardoor de wegen onbegaanbaar zijn, is nu nog een droom. Drones zullen allereerst technisch verbeterd moeten worden. Vliegen in een sneeuwstorm is geen sinecure! Ook de inpassing in het luchtruim is nog niet gereed. Daarnaast is ook de maatschappelijke acceptatie van belang. Bijvoorbeeld, zijn we bang dat drones uit de lucht vallen en ongelukken veroorzaken? Vanuit de markt bezien zijn er kansen voor het gebruik van drones in het premiumsegment. Hier is de snelle levering essentieel, waar de bezorgdrone in zou kunnen voorzien. Het experiment met medicijnbezorging op Schiermonnikoog is een mooie gelegenheid om meer te weten te komen over de marktkansen van dronebezorging.