Elektrisch op bestelling

In Nederland rijden circa 876.000 bestelauto’s rond. Dit zijn voor het overgrote deel bestelauto’s op diesel. Slechts een zeer klein deel (0,3%) is een elektrische variant. De diesel-bestelauto’s veroorzaken emissies en zorgen voor een slechte luchtkwaliteit. Ondernemers kunnen op verschillende manieren gestimuleerd worden om de overstap naar schone elektrische bestelauto’s te maken. Dat kan door ze een goed beeld te geven van de totale kosten, de actieradius en het aanbod van elektrische bestelauto’s. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van psychologische en sociale argumenten. Zo kan gebruikservaring tot een positiever oordeel leiden, evenals de inzet van rolmodellen die al van elektrische bestelauto’s gebruikmaken. Dit concludeert het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) in de publicatie ‘Elektrisch op bestelling? Hoe ondernemers zijn te stimuleren tot aanschaf en gebruik van elektrische bestelauto’s’.

Potentie elektrische bestelauto’s

De huidige generatie elektrische bestelauto’s heeft een actieradius die lager ligt dan die van bestelauto’s op diesel. Bij een volle accu ligt het bereik op ongeveer 150-170 km. Wanneer we uitgaan van een actieradius van 100 km (in de praktijk ligt de actieradius lager dan de fabrikant opgeeft) kan nog steeds een aanzienlijk deel van de ondernemers met een elektrische bestelauto uit de voeten. Een ruwe inschatting van het vervangingspotentieel bij de huidige technologie ligt in de orde van 10% tot 25%. Gezien het kleine aandeel elektrische bestelauto’s is dus nog een aanzienlijke groei mogelijk.

Situationele, psychologische en sociale overwegingen

Verschillende argumenten spelen bij de aanschaf van (elektrische) voertuigen een rol: situationeel, psychologisch en sociaal. Bij situationele factoren gaat het om de totale kosten (de Total Cost of Ownership (TCO)), de actieradius en het beschikbare aanbod. Het blijkt dat de elektrische bestelauto’s zich dankzij gemeentelijke subsidies wat betreft de TCO nu al vaak kunnen meten met de conventionele bestelauto’s op diesel. Ook de beperktere actieradius is voor veel ondernemers niet problematisch. Het aanbod aan elektrische bestelauto’s is op dit moment nog beperkt. Dit gaat de komende jaren echter veranderen.

Tot de psychologische overwegingen behoren merkentrouw, gebruikservaring en imago. Veel ondernemers zijn trouw aan hun vaste merk bestelauto. Het beperkte elektrische aanbod (de markt wordt op dit moment gedomineerd door Nissan en Renault) is om die reden een rem op de verkoop. Gebruikservaring, bijvoorbeeld in de vorm van proefritten, kan leiden tot een positief oordeel over elektrische bestelauto’s. Verder is een deel van de ondernemers gevoelig voor het ‘groene’ en innovatieve imago dat met een elektrische bestelauto wordt uitgedragen.

Ook zijn er sociale invloeden. Zo kunnen rolmodellen met elektrische bestelauto’s, waaronder overheidsdiensten en lokale familiebedrijven, het goede voorbeeld geven.

Beleidsopties

Op basis van het palet aan situationele, psychologische en sociale overwegingen bieden we een overzicht van circa twintig beleidsopties. Gezien de grote dynamiek en de onzekerheden op dit terrein (aanschafkosten, actieradius en aantal modellen op de markt zijn aan verandering onderhevig) is adaptief beleid wenselijk.

Zie ook de blog over dit onderwerp door onderzoeker Jaco Berveling.