Bereikbaarheid anders bekeken

Om de kwaliteit van bereikbaarheid uit te drukken, kan de overheid het beste uitgaan van transportkosten in brede zin. Dat wil zeggen dat naast de reiskosten ook de reistijd van deur tot deur, de betrouwbaarheid van de reistijd en de kwaliteit en het comfort van de reis in geld zijn uitgedrukt. Deze zogenoemde gegeneraliseerde transportkosten sluiten goed aan bij het begrip bereikbaarheid zoals dat in de Ontwerp Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte gehanteerd wordt.


Tot deze conclusie komt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) in het rapport 'Bereikbaarheid anders bekeken'. In dit rapport heeft het KiM op verzoek van het directoraat-generaal Mobiliteit van het ministerie, verschillende mogelijke indicatoren voor bereikbaarheid gestructureerd in kaart gebracht. Deze mogelijke indicatoren zijn vervolgens afgezet tegen criteria waaraan zo’n indicator moet voldoen. Zo moet de indicator effecten van beleid goed kunnen weergeven, kwantificeerbaar zijn, gemakkelijk zijn uit te leggen en aansluiten op het beeld dat politiek en burger hebben van bereikbaarheid.


In de literatuur worden vier benaderingen van het begrip bereikbaarheid onderscheiden. Van deze vier scoort de bereikbaarheidsindicator, die uitgaat van zogenoemde gegeneraliseerde transportkosten, het hoogst op de criteria. Met deze indicator zijn de effecten van beleid - bijvoorbeeld investeringen in infrastructuur - vooraf en achteraf goed zichtbaar te maken. De indicator gaat uit van bereikbaarheid van deur tot deur en is toepasbaar op alle vervoersvormen. Het is mogelijk onderscheid te maken naar regio’s, tijdstippen van de dag en reismotieven. De indicator is goed communiceerbaar doordat de bereikbaarheid is te visualiseren op kaarten.