Modal shift in het goederenvervoer: een overzicht van ontwikkelingen en beleidsinstrumenten

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) heeft onderzoek uitgevoerd naar de modal shift in het goederenvervoer op Nederlands grondgebied. Daarnaast is in kaart gebracht welke ontwikkelingen van invloed zijn op de modal shift en welke beleidsinstrumenten in het verleden zijn ingezet om lading te verschuiven van de weg naar water en spoor.

Aandeel binnenvaart in modal split goederenvervoer afgenomen tussen 2012 en 2018

Tussen 2012 en 2018 nam het aandeel binnenvaart in de modal split af terwijl dit aandeel tussen 2005 en 2012 toenam. De toename van het aandeel binnenvaart tot 2012 was iets groter dan de afname in de periode erna. Het aandeel weg laat juist een tegengestelde beweging zien. Het aandeel spoor was in de gehele periode - tussen 2005 en 2018 - constant. Ontwikkelingen zoals globalisering, klimaatverandering, congestie op de weg en bij terminals zijn van invloed op de modal shift in het goederenvervoer. Van deze ontwikkelingen is niet bekend in welke mate ze de modal split beïnvloeden.

Leerpunten uit afgeronde modal shift projecten

Ook is onderzocht welke beleidsinstrumenten in het verleden zijn ingezet bij projecten op het gebied van modal shift in het goederenvervoer. Hieruit kwamen enkele leerpunten naar voren die bruikbaar kunnen zijn in toekomstige modal shift projecten. Zo is volgens sommige evaluaties het gebruik van intentieverklaringen, om het bedrijfsleven te betrekken bij modal shift projecten, te vrijblijvend van aard en kunnen afspraken beter in een dwingender vorm worden vastgelegd.

Het KiM voerde het onderzoek uit op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).