Kosten verkeersongevallen hoger door nieuwe waardering verkeersveiligheidsrisico's
De maatschappelijke kosten van verkeersongevallen in 2020 zijn geschat op € 27 miljard. Dit blijkt uit een onderzoek dat het bureau W2Economics heeft uitgevoerd in opdracht van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). De geschatte kosten zijn hoger dan in voorgaande jaren. Dit komt vooral omdat mensen er meer waarde aan hechten om verkeersveiligheidsrisico's te verkleinen.
In het Mobiliteitsbeeld 2019 van het KiM werden de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen voor 2018 nog geschat op ongeveer € 17 miljard met een bandbreedte van € 16 tot € 19 miljard (prijspeil 2018). De hogere schatting voor 2020 impliceert dat er met verkeersveiligheidsmaatregelen veel te winnen valt. De kosten van verkeersongevallen zijn ook veel hoger dan andere maatschappelijke kosten van verkeer, zoals de filekosten en kosten van emissies. Voor 2019 bedroegen deze kosten naar schatting respectievelijk € 3,3 miljard en € 11 miljard.
Hogere waardering van het verkleinen van verkeersveiligheidsrisico's
De hogere jaarlijkse kosten van verkeersongevallen komen vooral omdat mensen er meer waarde aan hechten om verkeersveiligheidsrisico's te verkleinen. Dit blijkt uit het internationale onderzoek VALOR (VALue Of Road safety) uit 2021 met nieuwe waarderingen voor een statistisch mensenleven (value of a statistical life’, VSL) en voor een statistisch ernstig gewonde (‘value of a statistical serious injury’, VSSI).
Met de VSL en VSSI worden de immateriële kosten van verkeersongevallen berekend. Het gaat om kosten in de vorm van leed, pijn, verdriet en verlies van kwaliteit van leven en levensvreugde bij slachtoffers en hun naasten. De immateriële kosten hebben een groot aandeel (75%) in de totale kosten van verkeersongevallen. Het schatten van de immateriële kosten gaat gepaard met onzekerheid. Dit is weerspiegeld in de bandbreedte van € 15 tot € 36 miljard voor de totale kosten. Dit is ruimer dan in de laatste schatting in 2018.
Verschillende kostenposten
Het onderzoek neemt 2020 als nieuw basisjaar. Het is uitgevoerd omdat bestaande schattingen zijn verouderd en omdat er nieuwe inzichten zijn over de VSL en VSSI uit het internationale onderzoek VALOR. Naast de toepassing van de nieuwe schatting van immateriële kosten zijn de volgende kostenposten geactualiseerd: het consumptieverlies (verlies van consumptie door verkeersdoden), de materiële kosten (schade aan voertuigen), de afhandelingskosten (verzekeringskosten) en de filekosten. Drie andere kostenposten zijn op eenvoudige wijze geactualiseerd op basis van inflatie en recente slachtofferaantallen. Dit zijn de medische kosten, het productieverlies en de afhandelingskosten (met uitzondering van verzekeringskosten).
Hogere waarderingskengetallen voor MKBA
Accurate en up-to-date schattingen van de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen zijn van belang om het verkeersveiligheidsbeleid voor te bereiden en te evalueren. Zo worden deze waarderingskengetallen gebruikt in maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA's). Met de aanvulling uit dit onderzoek bedraagt de totale waardering per dode € 6,5 miljoen en de totale waardering per ernstig gewonde € 0,7 miljoen (prijspeil 2020). Deze waarden zijn ruim tweemaal zo hoog als eerdere schattingen. W2Economics en KiM adviseren om deze nieuwe kosten per slachtoffercategorie, met bandbreedte, te gebruiken als waarderingskengetal in MKBA's.
Factsheet SWOV
SWOV, het instituut voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van verkeersveiligheid, heeft op basis van het onderzoek de factsheet Kosten van verkeersongevallen aangepast.