6 vragen over de file
Elke automobilist staat weleens in de file. Of het nu in de dagelijkse ochtendspits is of op een 'zwarte zaterdag' op weg naar Frankrijk. Er is veel bekend over de ontwikkelingen van files, maar veel minder over welke Nederlanders, waar, hoe vaak en wanneer in de file staan en wat zij eigenlijk van de file vinden. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) deed daarom onderzoek en legde Nederlanders van 18 jaar en ouder een uitgebreide vragenlijst voor. In '6 vragen over de file' worden de belangrijkste bevindingen voor het voetlicht gebracht.
1. Wat is een file?
Volgens bijna 2/3 van de Nederlanders van 18 jaar en ouder is een file een verkeerssituatie waarbij je gemiddeld niet sneller kunt rijden dan 25 km/uur en af en toe stil staat. Een meerderheid van de Nederlanders vindt dat die situatie minimaal 10 tot 20 minuten moet duren om van een file te kunnen spreken (figuur 1).
2. Hoe vaak, wanneer en waar staan we in de file?
De meeste Nederlanders staan slechts sporadisch in de file. Meer dan de helft van de Nederlanders geeft aan er zelden of nooit in te staan (figuur 2). Dat komt bijvoorbeeld omdat zij buiten de spits rijden of niet met de auto onderweg zijn. Ongeveer 15% zegt minstens 1 keer per week in de file te staan.
Ruim de helft van de Nederlanders (58%) staat meestal in de avondspits in de file en een kwart (24%) in de ochtendspits.
Automobilisten die vaak in de ochtendfile staan zijn voornamelijk op weg naar hun werk (73%). Van de mensen die het vaakst tijdens de avondspits in de file staan is 20% onderweg voor privédoeleinden, zoals bezoek aan familie en vrienden.
Inwoners van de provincies Flevoland, Zuid-Holland, Utrecht, Noord-Brabant en Noord-Holland staan het vaakst - minstens 1 keer per week - in de file (figuur 3).
3. Hoe lang staan we in de file?
Gemiddeld staat een Nederlander van 18 jaar en ouder zo’n 7 minuten per week in de file. Degenen die minstens 1 keer in de week te maken hebben met een file lopen gemiddeld 43 minuten vertraging op. Dat is zo’n 37 uur per jaar. Inwoners van de provincie Noord-Brabant ondervinden de meeste vertraging: gemiddeld 57 minuten. Inwoners van Noord-Holland geven aan dat zij gemiddeld 32 minuten per week in de file staan (figuur 4).
4. Wie en hoeveel mensen en auto’s staan er in de file?
Mannen, hoger opgeleiden, mensen tussen 18 en 45 jaar, mensen met hogere inkomens, werkenden en (uiteraard) frequente autogebruikers staan vaker in de file. Mensen die op grotere afstand van een station wonen, hebben iets vaker met files te maken dan degenen die dichterbij een station wonen.
Op een gemiddelde weekdag staat ongeveer 6% van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder in de file. Dat komt neer op ongeveer 830.000 personen. Dat zijn ongeveer 716.000 auto’s (figuur 5).
5. Is de file een probleem?
1/3 van de Nederlanders vindt files niet acceptabel. In 2010 was dat nog 72% (figuur 6). Overigens, mensen die vaak in de file staan vinden files een groter probleem dan mensen die er minder vaak in staan. Agressie op de weg en in het openbaar vervoer, maar ook verkeersonveiligheid, de beschikbaarheid van het openbaar vervoer, kosten van en vertragingen in het openbaar vervoer en geluid en luchtverontreiniging worden in 2019 als een groter probleem gezien dan de file.
6. Welke gevoelens roept de file op?
Files roepen in 2019 het vaakst gevoelens op van acceptatie en berusting. In 2010 spande irritatie nog de kroon. Ten opzichte van 2010 roept de file anno 2019 minder boosheid, frustratie, irritatie en bezorgdheid en wat meer acceptatie op (figuur 7). Daarnaast zijn extraverte en kritische mensen negatiever, terwijl emotioneel stabiele mensen een minder negatief beeld hebben van de file. De file van werk naar huis wordt als iets vervelender beleefd dan de file van huis naar werk of voor privédoeleinden.
